บ้าน เปรียบเสมือนความฝันของใครหลายคน เมื่ออยากมีบ้านสักหลัง ก็อยากจะได้บ้านที่ถูกใจเรา แต่หลายครั้งที่บ้านจัดสรร หรือผู้รับเหมา ไม่สามารถตอบโจทย์ความต้องการของเจ้าของบ้านได้ ซึ่งจะสร้างความทุกข์ใจให้กับผู้อยู่ไปอีกนาน รวมถึงการตกแต่งต่อเติมบ้าน ที่ค่อนข้างวุ่นวายเมื่อมีผู้อยู่อาศัยแล้ว ดังนั้น หลายคนจึงเลือกที่จะ สร้างบ้านเอง โดยสามารถควบคุมทุกอย่างได้ตั้งแต่การออกแบบและการใช้วัสดุอุปกรณ์
อย่างไรก็ตาม การสร้างบ้านเอง ก็ยังมีสิ่งที่ต้องคำนึงถึงค่อนข้างมาก หากไม่อยากแก้ไขต่อเติมให้เสียงบประมาณและเวลาในภายหลัง
การไม่ศึกษาสภาพแวดล้อมโดยรอบ เช่น ความชื้น, ความร้อน หรือ อุณหภูมิโดยทั่วไปของพื้นที่ ก่อนลงมือสร้างบ้าน อาจทำให้ต้องเสียใจภายหลังกับการแก้ไข หรือการติดตั้งระบบปรับอากาศ โดยไม่จำเป็น ซึ่งสามารถออกแบบบ้านได้ตั้งแต่ก่อนลงมือสร้าง ว่าจะให้ตัวบ้าน และห้องต่างๆ มีพื้นที่เท่าไหร่ หรือจัดวางอยู่ตรงส่วนไหน เพราะทุกอย่างมีผลต่ออุณภูมิภายในบ้านทั้งสิ้น
พื้นที่ใช้สอยภายในบ้าน หรือตัวห้องต่างๆ ควรต้องถูกออกแบบและพิจารณาอย่างถี่ถ้วน ก่อนลงมือ สร้างบ้านเอง ไม่ว่าจะเป็น บริเวณบันได หรือจุดวางเฟอร์นิเจอร์ต่างๆ เพราะสิ่งเหล่านี้ จะมีผลต่อขนาดพื้นที่ของห้อง โดยเฉพาะห้องที่ไม่ค่อยได้ใช้งาน ไม่จำเป็นต้องทำขนาดใหญ่ เพื่อให้พื้นที่กับห้องหลักของบ้านที่รองรับการใช้สอยได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การ สร้างบ้านเอง จำเป็นอย่างยิ่ง ที่จะต้องคิดถึงอนาคตของการอยู่อาศัยภายในบ้าน ว่า จะใช้ชีวิตคนเดียว หรือมีครอบครัว และหากมีครอบครัว จะต้องทำห้องสำหรับแต่ละคนแยกไปด้วยหรือไม่ สิ่งเหล่านี้ จะทำได้ง่ายกว่า ตั้งแต่ก่อนลงมือสร้าง
แสงสว่าง ที่เป็นแสงธรรมชาติ จะช่วยให้ประหยัดค่าใช้ไฟฟ้าลงได้มากในแต่ละเดือน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ห้องที่มีขนาดใหญ่ ควรติดตั้งหน้าต่าง โดยคำนึงถึงทิศตะวันออก หรือตะวันตก ที่สามารถรับแสงสว่างธรรมชาติจากภายนอกได้เพียงพอ ในทุกช่วงเวลาของวัน
หากต้องการ สร้างบ้านเอง โดยมีห้องอเนกประสงค์ สำหรับใช้เก็บของ, ทำงาน หรือไว้เป็นห้องสำรองรับแขก ควรทำให้ห้องมีความหลากหลายในการใช้งาน ที่สามารถปรับเปลี่ยนการใช้งานได้ตลอดเวลา เพื่อให้รู้สึกว่าเป็นห้องที่มีประโยชน์ใช้สอยได้หลากหลายสถานการณ์ มากกว่าจะเป็นห้องที่สร้างให้เปลืองเนื้อที่โดยไม่ได้ใช้งาน
การจัดตำแหน่งห้องต่างๆ ก็เป็นสิ่งสำคัญ ที่ทำให้บ้านมีความสะดวกสบาย และน่าอยู่ โดยเฉพาะหากเป็นครอบครัวใหญ่ ที่มีเสื้อผ้าเยอะ ควรมีห้องสำหรับเสื้อผ้าแยกต่างหาก ซึ่งเป็นห้องที่ใช้สำหรับซักผ้า, รีดผ้า และเก็บเสื้อผ้า ในที่เดียวกัน จะได้ไม่ต้องขนเสื้อผ้าจากจุดหนึ่งไปอีกจุดหนึ่ง ที่ทำให้เหนื่อยล้าและวุ่นวาย และห้องเสื้อผ้านี้ ควรจะวางอยู่ในตำแหน่งของบ้าน ที่ใกล้กับห้องนอนของแต่ละคนมากที่สุดด้วย
ห้องนอนใหญ่ เป็นห้องที่ควรจะจัดวางให้อยู่ห่างไกลจากเสียงรบกวนภายนอก หรือเสียงรถยนต์ภายในโรงจอดรถ หากห้องนอนอยูบนชั้นสองของบ้าน ก็ไม่ควรไว้ด้านบนที่จอดรถ ซึ่งอาจมีเสียงรบกวนจากคนในบ้านที่กลับมาตอนกำลังพักผ่อนได้ หากเป็นบ้านชั้นเดียว ห้องนอนควรอยู่ในตำแหน่งด้านในสุดของบ้าน และไม่ควรใช้ผนังเดียวกับห้องรับแขก
ห้องครัว เป็นห้องที่มีการเดินเข้าออกมากที่สุดห้องหนึ่งของบ้าน ขณะเดียวกัน ก็คงไม่สะดวกนัก หากต้องขนวัตถุดิบทำครัว หรือเครื่องครัวต่างๆ เดินทะลุตัวบ้านจากฝั่งหนึ่งไปอีกฝั่งหนึ่ง ดังนั้น ห้องครัวจึงควรจะจัดวางให้อยู่ในตำแหน่งที่ใกล้กับโรงจอดรถ หรือประตูหลังบ้าน เพื่อความเป็นสัดส่วนและสะดวกสบายในการประกอบอาหาร
โรงจอดรถ เป็นเหมือนด่านแรกของการกลับจากนอกบ้านเข้ามาในบ้าน จึงควรเป็นสถานที่ที่อยู่ชั้นเดียวกับตัวบ้านด้านนอกสุด และควรติดกับประตูบ้านที่เปิดเข้ามาเจอห้องอีกห้องหนึ่ง ซึ่งใช้เป็นห้องเก็บของ วางของ หรือเสื้อผ้าที่ใช้แล้ว ความวุ่นวายต่างๆ ควรจะถูกหยุดไว้ที่ห้องนี้ ก่อนเข้าสู่ตัวบ้าน เพื่อความสะดวกในการทำความสะอาด
สุภาษิตไทยโบราณ กล่าวไว้ว่า "ปลูกเรือนตามใจผู้อยู่ ปลูกอู่ตามใจผู้นอน" ยังคงใช้ได้เสมอในยุคปัจจุบัน เพราะบ้านเป็นสถานที่พักผ่อนของเรา เจ้าของบ้านจะรู้ดีที่สุดว่าตัวเองต้องการอะไร หากมีผู้ให้คำแนะนำ ก็สามารถฟังไว้เป็นแนวทางได้ แต่สุดท้ายแล้ว ควรสร้างบ้านเอง ตามวัตถุประสงค์การใช้งานของตัวเองนั้น เหมาะสมที่สุดแล้ว